“Veteranlıq üçün veriləcək təqaüdün kartına görə bizdən 10 manat yığdılar”
“Müharibədən öncə günü 10 manata fəhləlik edirdim, indi o qədər travmalarım, problemlərim yaranıb ki, mümkün deyil. Getdiyim yerlərdə də deyirlər: “Əsəbisən”. Nə edim, ailəmi necə dolandırım, bilmirəm”.
Sabirabadın Qalağayın kəndinin sakini Elvin Cəfərov belə deyir. O, İkinci Qarabağ Müharibəsi iştirakçısıdır, 39 gün döyüşdüyünü söyləyir:
“Vətənimə canım da qurban. Travmalarım, problemlərim var, amma sabah yenidən döyüş olsa, bir də gedərəm. Şükür iki əlim, iki ayağım yerindədir. Amma indiki dövrdə də ailəmi dolandırmalıyam axı. Onu necə edim, bilmirəm. Anamın 78 yaşı var, onun ümidinə qalmışıq, bizə baxa bilmək üçün alağa gedir. Çöldə-bayırda fəhləlik edir, gətirir ki, mənim ailəm dolansın. Bu, mənə çox ağırdır və əlimdən nəsə gəlməməyi pis incidir”.
Elvin Cəfərov anasının həftədə bir neçə dəfə işə getdiyini söyləyir. Gününə 8-10 manat arası qazanır. Bununla da 5 nəfər çox çətinliklə dolanırlar:
“Anam pensiya da alır, düzdür. Onun da yarıdan çoxu müharibədən əvvəl uşaqların müalicəsi üçün bankdan götürdüyümüz kreditə çıxır. Mən demirəm ki, kimsə ailəmi saxlasın, mənə pul versin. İşlə təmin etsinlər, bəsimdir”.
Elvin müharibəyə könüllü gedib. Deyir, oktyabrın 1-də çıxıb evdən. Əvvəlcə Ağcabədidə 4 günlük təlimdə olub. Ordan 98 nəfər könüllü ilə bərabər döyüşə yollanıb:
“Döyüşlərdə sonacan iştirak etdim. Bu zaman kəllə-beyin travması almışam, sol böyrəyim sıradan çıxıb. Gözüm yaxşı görmür, qulağım eşitmir. 39 gün ərzində yanıma saysız-hesabsız mərmi düşüb. O dəhşətləri canımla-qanımla yaşamışam. Ən böyük travma isə dostlarımın ölümünə şahidlik etməyim idi. Bu qədər ağrı-acını asanlıqla unutmaq mümkün deyil. Kaş bunu anlaya, bizə müvəqqəti də olsa, dəstək verələr. Elə ailəmizi dolandıra biləcəyimiz işlə təmin etsələr, bəsdir”.
Elvin Cəfərov müharibədə “mauqli” ləqəbi qazanıb. Deyir, xüsusi təyinatlıların sırasına qoşulmaq üçün onu test ediblər. Ermənilərin Laçın meşələrindəki ağacların üstünə yerləşdirdikləri kameraları gətirmək olub aldığı tapşırıq. Ağacların başından xeyli kamera yığıb. Beləliklə, adı “mauqli” qalıb:
“Kameralar bizi çəkir, harada olduğumuzu görür vururdular. Tapşırıq aldım ki, 1 saata 5 kamera gətirim. Bu müddətdə o qədər kamera gətirə bilsəm, məni 052-yə qoşacaqdılar. Getdim, 5 kameranı gətirdim. Komandir dedi ki, sınaqdan keçməmisən. 5 tapşırıblarsa, heç olmasa 6 dənəsini gətirməliydin. Bu zaman üst geyimimin düyməsini açdım. İçində yalan olmasın 20-dən çox kamera var idi. Beləcə 052-nin sıralarına qoşuldum. Həmin gündən də ən ağır döyüşlərə girdim”.
“Mauqli” ləqəbi Elvinin xoşuna gəlir. Deyir, sevdiyi personajdır və zəhmətinin bəhrəsi ilə qazanıb bu adı:
“Can qoyduq, ürəklə döyüşdük. Olsa yenə gedərəm, vətəndir, başqa heç nəyə bənzəmir. Amma o da həqiqətdir ki, dəyər verənimiz yoxdur”.
34 yaşlı Elvinin 2 oğlu var. Deyir, bayramlarda qapısını xeyirxah insanlar açır. Amma o bunu dövlətindən gözləyir:
“Gələndən işsizəm. Deyirlər: “Kontuziya almısan, əsəbisən”. Heç yerdə işə götürmürlər. Bəs mən balalarımı nə ilə dolandırmalıyam, deyən yoxdur. Veteranlığa görə müavinət də olsun 80 manat. Onunla bir ailə dolana bilərmi? Gün ərzində cəmi 11-12 dəqiqə yata bilirəm. Yuxularımı qarışdırıram deyə, yatmaqdan qorxuram. Getmədən öncə mühafizədə işə düzəlmək üçün heyvan satıb 2500 manat vermişdim. İndi görürəm ki, mənlik iş deyil. Ancaq həmin o əlimlə verdiyim pulun arxasınca ayağımla düşmüşəm, geri ala bilmirəm. Hər tərəfdən əlim üzülüb, qalmışam ortalıqda”.
Elvin Cəfərov deyir ki, bir neçə dəfə iş üçün Sabirabad Rayon İcra Hakimiyyətinə də gedib. Ancaq kömək etməyiblər:
“Hər dəfə yola verib, göndərirlər. Axırıncı dəfə dedim ki, nolar süpürgəçilik də olsa, bir iş verin. Onu da vermədilər. Daha o qapıya getməmək qərarı almışam. Gedirəm, əsəbiləşirəm, şəkərim qalxır 350-380-nə. Halım pisləşir, çətinliklə özümə gəlirəm. Onu da deyim ki, mən şəkəri də hərbidə tapmışam. Gedəndə 87 kilo idim, indi 58-ə düşmüşəm”.
Elvin Cəfərov deyir ki, maraqlanmırlar, iş vermirlər, heç olmazsa lazım olan müalicələri etdirsinlər:
“Bu problemlərin, xəstəliklərin heç biri mənim başıma evimin içində gəlməyib axı. Niyə müalicəni özüm etdirməliyəm? Açığı heç gücüm də çatmır. Sığorta haqqı verilməlidir, heç onu da ala bilməmişəm. Veteranlıq üçün veriləcək təqaüdün kartına görə bizdən 10 manat yığdılar. Yəni kart nədir ki, onu da bizə pulsuz vermədilər”.
Elvin Cəfərovun bədəninin bəzi yerlərində qəlpələr qalıb. Deyir, ona görə də müalicə, əməliyyat lazımdır, amma imkanı yoxdur:
“Əlbəyaxa döyüşə qədər hər şeyə girmişəm. İnanın, orda bəzən siqareti pulla alırdıq. Amma Paşinyan bizim adamdır. Şuşada, Laçında bizə dolu mağazalar qoymuşdu, ordan hər şeyi pulsuz götürürdük (zarafat edir, gülür)”.
Elvin Cəfərov deyir ki, döyüş zamanı çiynində 70-dən artıq şəhid, 20-dək yaralı çıxarıb. Videoları da var, inanmayan baxa bilər:
“Tik-Tokda da belə videolarım var, kürəyimdə şəhid, yaxud yaralı qaçıram. Ermənilər minomyot və snayperlə çox yaxşı işləyirdilər. Hədəfi uzaqdan çox yaxşı vururdular. Bir gün çox yaxınıma mərmi düşdü və dilim batdı. Uzun müddət danışa bilmədim. Gələndən sonra qardaşım aldı iynə-dərmanımı. Ondan sonra dilim açılmağa başladı”.
Elvin Cəfərov deyir ki, arada evdəkilərdən gizlin gedib yük daşıyır. Hazırki dövrdə fəhləlik etmək ona çətindir, amma başqa şansının olmadığını söyləyir:
“O gün evdə heç kimə demədim. Getdim, dəmir yolunun yanında günü 8 manata qum daşıdım. Evdə desəydim, qoymayacaqdılar. Nə deyim, bilmirəm. Ölümə qol çəkmişdik. Axırı da bu oldu”.
Elvin Cəfərov Füzuli, Qubadlı, Hadrut, Xocavənd, Şuşa-Laçın dəhlizi istiqamətlərində gedən döyüşlərdə iştirak edib. Deyir 34 yaşı var, gördüklərini isə bundan sonrakı 34 il danışsa, bitməz:
“Bir dostum var, döyüşdə bir yerdə idik. O da könüllü getmişdi. Bizim kənddə yaşayır. Aldığı zədələrdən sonra beynindən irin tökülür, burnundan, qulaqlarından gəlib çıxır. Bayram günü baxıram ki, ağlayır. Soruşuram, bayramdır, camaat deyir, gülür, sən niyə ağlayırsan? Deyir: “Balamı öpə bilmirəm, nə bayram? Qızım „ata, səndən pis iy gəlir“ deyir”. Donub qaldım. Deməyə sözüm yox idi. Baxmırlar, saymırlar, kömək etmirlər, qiymət vermirlər”.
Elvin Cəfərov deyir ki, döyüşdən əvvəl 1 hektar ərazidə pambıq əkibmiş. Anası ilə birgə nəzarət edirmişlər:
“Mən getdim, anam tək bacara bilmədi. Bir gün getdi, 5 gün gedə bilmədi. Yığdılar, oğurladılar apardılar. O da qaldı ağzıgünə. İndi çox şey istəmirəm ki, iş versinlər deyirəm. Balalarım var, yaxşı yaşamaq onların da haqqıdır”.
Sabirabad Rayon İcra Hakimiyyətindən Meydan TV-yə qazinin şikayəti ilə maraqlanacaqlarını söyləyiblər.
