Göyçayın Şəkər kəndində yaşayan bu ailənin problemlərini həll edən yoxdur
“Bu evə “ev”, yaşayışımıza “yaşayış” demək olmaz, çox acınacaqlıdır vəziyyətimiz”.
Göyçayın Şəkər kənd sakini Alidə Nəsrəddin qızı Hacıyeva belə deyir.
Alidə Hacıyevanın üç övladı var. 2015-ci ildə həyat yoldaşından ayrılıb və anasının evinə köçüb. Bu evdə də çox yaşaya bilməyib. Ev qəzalı olduğundan uçub. Bundan sonra o, qohumlarının köməkliyi ilə hazırlanan ikiotaqlı yarımçıq tikiliyə sığınıb. Elə o vaxtdan da döşəməsi köhnə, çürümüş taxta, divarı suvaqsız, pəncərəsi şüşəsiz olan bu iki otaq onların evi olub.
Evdə istifadəyə nə məişət avadanlığı, nə də stol-stul var. Bir çarpayı var, onda da xəstəlikdən əziyyət çəkən qızı yatır.
“Divara suvaq vurmağa imkanım yoxdur. Taxtalar köhnə evdən sökülüb gətirilib. Necə gəldi yamamışıq. Otağın biri tam yararsızdır, digərindən həm mətbəx, həm də yatmaq üçün istifadə edirəm. Əslində o da yararsızdır, amma digərinə baxanda babatdır. Şəraitimiz yoxdur”, – Alidə Hacıyeva deyir.
İstifadə olunan otaq yamaqlı paltara bənzəyir. Ayaqları torpağa dəyməsin deyə taxta düzülüb, pəncərələr parça, sellofan ilə tutulub. Qadın deyir ki, yayda tavanda qara həşəratlar əmələ gəlir, vəziyyət daha da pisləşir:
“Çarpayını da qonşumuz verib. Qızım xəstədir deyə orada yatızdırıram. İki uşaqla özüm isə yerdə yatırıq. Stol-stulum yoxdur. Qonaq qəbul etməyə bir stulum belə yoxdur. Həm mətbəx, həm yataq olan bu otaqda üç uşaqla zülm çəkirik”.
“Uşaqlarımın üçü də çəlimsiz, güzəransız, məktəbsiz qalıb”
Uşaqların heç biri məktəbə getmir. Ana deyir ki, illərdir onlara nə məktəbli geyimi, nə də dərs ləvazimatı ala bilir. Qohum, qonşuların övladlarının geyimi, ərzaq payı ilə dolanan ailənin hər ötən gün güzaranı daha da ağırlaşır. Bu səbəbdən ailənin böyük qızı 9-cu sinif şagirdi olsa da, məktəbdən çıxarılmaq üzrədir. 7-ci və 5-ci sinif şagirdləri olan digər uşaqlar isə Şəkər kənd tam orta məktəbində qeydiyyatda olsalar da, nadir halda məktəb üzü görürlər. Çünki nə geyimləri, nə də məktəb çantaları var.
Ailəni dolandıracaq yeganə şəxs Alidə Hacıyevadır. O da mövsümdən – mövsümə gunəmuzd işlərə çıxdığını deyir.
Ana deyir ki, 11 yaşlı oğlu qonşu kəndə maşın təmiri ustasının yanına gedərək, günə 2-3 manat çörək pulu qazanmaqla dəstək olmağa çalışır. Halbuki, o yaşda uşaq dərslərini, məktəbini düşünməlidir.
“Ailəni təkbaşına dolandırıram. Mövsümdə gedib onun-bunun həyətində pomidor yığıram. Səhər 9-da gedib günorta 3-4 ə qədər çalışıram, on manat pul alıram. Onunla dolandırıram uşaqlarımı. Oktyabrdan isə xurma, nar yığımına gedirəm”, – Alidə Hacıyeva sözünə davam edir:
“Böyük oğlum da məktəbə gedə bilmir, rahatlığımız yoxdur. Qonşu kənddə maşın ustasının yanına gedir ki, pul qazansın. Səhər 9-da çıxır, axşam 5-də gəlir. 2-3 manat günlük fəhlə pulu alır. Usta qənd, çay al deyə verir. Uşaqlarımın üçü də çəlimsiz, güzəransız, məktəbsizdir. Qızımın müəllimi deyir ki, şəklini göndər, uşağı məktəbdən çıxarırıq, dərsə gəlmir. Geyimi, çantası yoxdur. Üçü də onun – bunun geyimi ilə böyüyür. Olanda gedir, olmayanda yox. Ana kimi bilmirəm neyləyim?”.
Evə çəkilən qaz xəttində texniki nasazlıq var, amma bunu da düzəldən yoxdur. Ona görə də otaqlar 3 ildir odun sobası ilə isinir.
Şikayətçi deyir ki, bu ilin qışı üçün odunu xeyirxah insanlar təşkil edib. Rayon Qaz İdarəsindən gəlib evin qaz xəttinə baxış keçirsələr də, düzəltmədən gediblər. İsti su üzünə həsrət ailə soyuq suyu belə qonşudan gətirir.
“Qonşular, qohumlar toplaşıb 250 manat yığdılar, mənə odun alıb verdilər ki, bu qışı soyuqdan donmayaq, ölməyək. Suyu belə qonşunun həyətindən götürürəm. Bunun üçün hər ilin martında bərənin qazılmasına 30-40 manat pul ödəyirəm. O pulu belə onun – bunun həyətində işləyib düzəldib gətirirəm”, – Alidə Hacıyeva danışır.
“Nə icra, nə Məşğulluq, nə bələdiyyə iş, evə yardım məsələsində kömək eləmədi”
Alidə Hacıyeva deyir ki, yaşadığı Şəkər kəndində ondan kasıb ailə yoxdur. İndiyə qədər onları atıb gedən həyat yoldaşından nə aliment ala bilib, nə də aidiyyəti qurumlara etdiyi müraciətlərə müsbət cavab verilib. Neçə müddətdən sonra ala bildiyi ünvanlı sosial yardımın məbləği isə azdır. O da aylıq ərzağa güclə çatır. O vaxta qədər isə ailəyə ərzaq təminatında bəzi qohum və qonşular köməklik göstərib. Nə Şəkər Kənd Bələdiyyəsi, nə Rayon Məşğulluq İdarəsi, nə də Göyçay Rayon İcra Hakimiyyəti tənha ananın problemlərinə əlac tapıb.
“Alimentə görə iki dəfə məhkəmə də keçirildi. Keçmiş həyat yoldaşım aliment verməkdən imtina etdi. Üç dəfə Rayon Məşğulluq İdarəsinə, icra hakimiyyətinə getdim. Mənə minimumdan da aşağı ödənişə ağacları rənglə, asfaltı süpür dedilər. Ödəniş az, yol xərci çox. Heç yol pulunu ödəmirdi o maaş. Nə icra, nə məşğulluq, nə də bələdiyyə normal maaşlı iş tapmağa, evə yardım məsələsində kömək etdi”.
“Şəkər bələdiyyəsinə hər dəfə problemimi deyirəm. Bir dəfə “kömək elə, səsimi çatdır” deyəndə beş manat verdi əlimə ki, imkanımız budur. Get, nə bilirsən elə. Mənim uşaqlarım ac, susuz qaldı, bu, heç kimi maraqlanmır. Bələdiyyə sədri bilir ki, kəndin ən kasıb, ən çarəsiz durumda olan sakiniyəm. Uşaqlarım burda kimsəsizdir, köməksizdir. Bilir vəziyyətimi ki, qapılarda çalışıram. Nə bələdiyyə, nə icra müraciətlərimə baxmır, dəfələrlə qəbullarında olmuşam, kömək görməmişəm”, – şikayətçi deyir.
“Mən bu üç uşağın anası kimi kömək, diqqət, dəstək istəyirəm”
Tənha ananın tək istəyi özünün işlə təminatı və evinin təmir olunmasıdır. Dövlətdən, aidiyyəti qurumlardan, xeyirxah insanlardan bu köməkliyi istəyir:
“Bir ana kimi istəyirəm ki, balalarım normal şəraitdə, normal evdə böyüsün. Hər üçü bu ölkənin vətəndaşıdır, sabahın gənci, gələcəyin əsgəri, anası, atasıdır. Normal təhsil almaq, məktəbli həyatı yaşamaq onların da haqqıdır. Təhsilsiz, evsiz qalmaq neft ölkəsinə yaraşmaz. Sabah hərbi xidmət vaxtı çatanda iki oğulumu gəlib aparacaq, heç düşünməyəcək ki, onlar nə əzab, nə əziyyətlə, hansı şəraitsiz evdə, bir qarnı ac, bir qarnı tox böyüyüb. Qonşunun kasıb uşağı şəhid oldu, onda ailə düşdü yada. Mənim övladlarım da gərək eyni aqibəti yaşasın? Mən bu üç uşağın anası kimi kömək, diqqət, dəstək istəyirəm”.
Göyçay Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının birinci müavini İkram Vəliyev Meydan TV-yə deyib ki, ailənin müraciəti ilə bağlı məlumatsızdır. O, Alidə Hacıyeva ilə əlaqə saxlayacaqlarını, məsələni araşdıracaqlarını söyləyib:
“Mən o qadını dəvət edəcəm icra hakimiyyətinə. Burda 8 nəfərlik komissiya yaradılıb. Biz dəvət edək, sonra evinə baxış keçirib yoxlayaq və sonra nə kömək lazımdırsa edərik. İş məsələsinə gəlincə, tutalım iş verdik, üç uşaqla necə işləyəcək? Kim baxacaq onlara?”.
İkram Vəliyev onu da deyib ki, icra hakimiyyətində evlərin tikintisi, bərpası üçün fond yoxdur.
Göyçay Rayon Qaz İstismarı Sahəsinin rəisi Pərviz Ədilov isə bu vəzifəyə üç ay əvvəl təyin olunduğunu, qadının müraciəti ilə rastlaşmadığını bildirib:
“Əməkdaş göndərərəm ora, yerində baxarıq. Problem bizlikdirsə, həll edərik”.
Şəkər Kənd Bələdiyyəsinin sədri Qurban Məmmədov ailənin ehtiyac içində yaşadığını təsdiqləyib. O, evin təmirinə yardım edəcəklərinə söz verməsə də, ailənin digər problemləri ilə maraqlanacağını bildirib:
“Ev tikmək çətin idir. Bələdiyyənin belə bir fondu yoxdur. İki nəfər işçi var, sədr və mühasib. Pulumuz, gəlirimiz yoxdur. Kənd camaatı ilə söhbət edərəm, kim kömək edərsə, birləşib görək nə edə bilərik. Bir də Məşğulluq İdarəsinə yönləndirə bilərəm. Qaz xəttini də təmizlətdirəcəm, buna söz verirəm. Ehtiyaclı qadındır, əlimizdən nə gəlirsə, edərik. Ailə ilə, problemlərlə maraqlanaram”.
Uşaqların imkansızlıqdan təhsildən yayınması və ailənin özünüməşğulluq proqramı ilə bağlı müraciətinə baxılmaması məsələsinə gəlincə, Təhsil Nazirliyininin ictimaiyyətlə əlaqələr sektorunun müdiri Cəsarat Valehov və Dövlət Məşğulluq Agentliyinin sözçüsü Əsmər Nəcməddin qızı problemləri araşdıracaqlarını bildirdilər.