AİHM şikayətlərə tez baxmaq üçün yeni iş strategiyası qəbul etdi

“”Interlaken islahatı” mərhələsi effektiv olub”

Avropa Məhkəməsi, Mənbə: Avropa Məhkəməsi


“”Interlaken islahatı” mərhələsi effektiv olub”

Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (AİHM) şikayətlərə daha tez, effektli baxmaq üçün yeni iş icraatı strategiyası qəbul

edib

.

Bu qayda AİHM-in 2009-cu ildə qəbul etdiyi, 2017-ci ildə isə dəyişikliklər etdiyi işlərə prioritet qaydada baxma siyasətinin gücləndirilməsinə söykənir.

Məhkəmənin açıqladığı məlumatda deyilir ki, 2010-cu ildə başladılan və 2020-ci ildə Afina şəhərində başa çatdığı elan edilən “Interlaken islahatı” mərhələsi effektiv olub:

“Bu mərhələdə 2011-ci ildə baxılmasını gözləyən 160 min ərizənin sayı 65 minə qədər azalıb. Bu islahat mərhələsi əsasən, AİHM-in icraata qəbul etdiyi ərizələrin həcminə hədəflənmişdi. Eyni zaman kəsiyində həmçinin icraat müddətini sürətləndirmək və ən önəmli, ən ciddi, ən təcili ərizələrə baxılmasını təmin etmək üçün prioritetlik siyasəti həyata keçirilib”.

AİHM-in mövcud prioritet siyasəti isə ən təcili və ən az əhəmiyyətli ərizələri əhatə edən yeddi iş icraatı kateqoriyasını müəyyən edir

Bununla yanaşı, baxılması 5-6 il sürə bilən aralıq kateqoriyalara daxil olan önəmli ərizələr ola bilər. Bu ərizələr insan haqlarının qorunması sisteminin inkişaf etdirilməsi üçün xüsusi önəmə sahib olan, Avropa Konvensiyasının yorumlanması və tətbiqi ilə bağlı yeni müzakirələri, sualları ortaya çıxaran Palata qarşısındakı ərizələrdir.

Artıq “Təsiredici işlər” kimi qeyd ediləcək belə ərizələr AİHM-in yeni strategiyasının mərkəzində mərkəzində yer alacaq.

AİHM prezident Robert Spano yeni strategiya ilə bağlı açıqlama verib.

Deyib ki, 2021-ci ilin əvvəlində paradiqma dəyişikliyinə ehtiyac var idi. Məhkəmə ərizəçi və üzv dövlətlər üçün təsiredici və aktual işlərin sürətli müəyyənləşdirilməsinə daha çox diqqət yetirərək, prioritetlik siyasətinin gücləndirilməsinə getdikcə çox əhəmiyyət verəcək:

“Məhkəmənin uğuru artıq müəyyən bir dövrdə baxılan işlərin sayı ilə deyil, prioritetlik siyasətimiz çərçivəsində üzv dövlətlər və daha geniş Avropa hüquq sahəsi üçün vacib olan işlərə baxılması yolu ilə ölçüləcək”.

Aprelin 1-də Avropa Şurasının baş katibi Marija Peycinoviç Buriçin AİHM-in qərarlarının yerinə yetirilməsinin qiymətləndirilməsi ilə bağlıbəyanat

açıqlayıb

.

Bildirir ki, qitə boyunca ölkələr koronavirus pandemiyasına baxmayaraq, ötən il AİHM-in qərarlarını yerinə yetirməkdə “tərəqqini” davam etdiriblər.

Hesabatda vurğulanır ki, təhlükəsizlik qüvvələrinin adamlarla pis rəftarı və bunun nəticəsində ölümlər, o cümlədən saxlanma şəraitinin pisliyi kimi sahələrdə hələ çox iş görülməlidir.

“Bir çox mühüm hökmlər icrasını illərlə gözləyib və az sayda hay-küylü işlər kifayət qədər çevik görülməyib. Avropa Şurasına üzv ölkələr AİHM-nin qərarlarını tez və tam şəkildə icra etməyə borcludurlar. Bu, bir rica yox, həmin ölkələrin öhdəliyidir”, – baş katib vurğulayıb.

Hesabatda deyilir ki, Avropa İnsan Haqları Konvensiyasının 70-ci ildönümündə – 2020-ci ildə Nazirlər Komitəsi 983 işi bağlayıb:

“Ötən ilin sonunda 5233 qərar hələ də icra olunmamış qalırdı. Bunlardan bəziləri 2006-cı ildən qalıb. 2020-ci ildə AİHM-in “ədalətli təzminat” kimi təyin etdiyi 581 kompensasiya vaxtında ödənib. Lakin ötən ilin dekabrında 1574 qərar üzrə təzminat ödənməmiş qalırdı”.

Komitənin 2020-ci ildə bağlamağa nail olduğu üç işdən ikisi Azərbaycana, biri isə Bosniya-Herseqovinaya aid idi.

Azərbaycanla bağlı söhbət İlqar Məmmədov və Rəsul Cəfərovun azadlıq və təhlükəsizlik hüquqlarının məhdudlaşdırılması ilə bağlı işdən gedir.

Hesabatda 2020-ci ildə baxılmaq üçün Nazirlər Komitəsinə təqdim edilmiş yeni işlərin sayına görə ölkələrin təsnifatı verilib.

Bunlar – Rusiya (218), Türkiyə (103), Ukrayna (84), Rumıniya (78), Macarıstandır (61).

Azərbaycan üçün icrası Nazirlər Komitəsi tərəfindən nəzarət edilən işlərin sayı 51 olub.

Bu, 2019-cu ildə olan 19 işdən üçqat artım deməkdir.

Hesabatda 2020-ci il üçün yeni “presedent işlərin” (başqa işlər üzrə qərarlar çıxarılarkən nümunəsindən istifadə olunan işlər – red) sayı da ölkələr üzrə təsnif olunub.

Azərbaycan 11 yeni işlə, yalnız Rumıniya (16) və Bolqarıstandan (14) geri qalır.

2019-cu ildə Azərbaycan üzrə yalnız 1 belə iş vardı.

Barəsində qərar çıxarılmasını gözləyən işlərin sayına görə də liderlər qrupuna Rusiya (1789), Türkiyə (624), Ukrayna (567) və başqaları daxildir.

Bu siyahıda 6-cı olan Azərbaycan üzrə 2020-ci ildə barəsində qərar çıxarılmasını gözləyən 235 iş vardı. Bu rəqəm 2019-cu ildəki 189 işdən 24 faiz çoxdur.

2020-ci ilin sonunda baxılmasını gözləyən “presedent” işlərin sayına görə yenə də Rusiya, Türkiyə və Ukrayna ilk üç yeri bölüşdürüblər.

6-cı yerdə olan Azərbaycan üzrə 2020-ci ilin sonunadək barəsində hökm çıxarılmalı olan işlərin sayı 45 idi. Halbuki bu rəqəm 2019-cu ildə 34 olmuşdu.

2020-ci ilin sonunadək işlərin bağlanması üzrə Türkiyə, 168 işlə birinci yerdədir. Ondan sonra Yunanıstan (111), Ukrayna (108) və Rusiya (92) gəlir.

Bu cədvəldə 6-cı yerdə olan Azərbaycan üzrə 2020-ci ildə 6 iş bağlanıb.

2019-cu ildə Azərbaycanda daha çox – 16 iş bağlanmışdı.

2020-ci ildə Nazirlər Komitəsinin ciddi nəzarəti altında olan bütün işlərin 18 faizi Rusiya, 15 faizi Ukrayna və 11 faizi Türkiyəyə aid olub.

Bu sırada 6 faizlə 6-cı yerdə olan Azərbaycan 2020-ci ildə ciddi nəzarət altında olan presedent işlərin faizinə görə Avropa Şurası üzrə ilk onluğa daxil olub.

Hesabatda deyilir ki, Azərbaycan üzrə nəzarət altında olan 12 presedent iş və adi nəzarət altında olan 17 presedent iş icrasını 5 ildən çoxdur ki, gözləyir.

2020-ci ildə AİHM-nin qərarı ilə “ədalətli kompensasiya” ödəyən ölkələrin siyahısına Rumıniya (38 milyon avro) və Rusiya (11.5 milyon avro) başçılıq edirlər.

Bu siyahıda altıncı olan Azərbaycan ona qarşı işlər üzrə 2020-ci ildə 804 min avro təzminat ödəyib.

Bu rəqəm 2019-cu ildə 707 min avro idi.

Hesabatda ölkələrin kompensasiyanı vaxtında ödəyib-ödəməməsinə də baxılıb.

Azərbaycan 6 iş üzrə kompensasiyanı vaxtında, 18 iş üzrə vaxtından gec ödəyib.

Ödənməsi barədə təsdiqini gözləyən 69 təzminat vardı. Bu rəqəm 2019-cu ildə 51 idi.

Bu da qeyd olunur ki, 35 iş üzrə təzminatın ödənməsi 6 aydan uzun müddətdə icra olunmayıb.

Ana səhifəXəbərlərAİHM şikayətlərə tez baxmaq üçün yeni iş strategiyası qəbul etdi